* testament notarialny, sporządzony przez notariusza w formie aktu notarialnego,
* testament holograficzny, własnoręcznie sporządzony i podpisany przez spadkodawcę; data jest konieczna tylko w razie wątpliwości co do zdolności spadkodawcy do sporządzenia testamentu, co do treści testamentu lub co do wzajemnego stosunku kilku testamentów.
Należałoby zalecać testatorom sporządzanie testamentu przez notariusza, który z urzędu przechowuje oryginały wszystkich aktów notarialnych i może wielokrotnie wydawać ich wypisy posiadające moc oryginałów. Zapobiega to możliwości zagubienia lub zniszczenia testamentu, grożącej w przypadku sporządzenia go w innej formie. Ponadto testament notarialny trudniej jest unieważnić z powodu wady oświadczenia woli albo stanu zdrowia spadkodawcy, a także sprzeczności treści testamentu z prawem.
Tak. Krajowa Rada Notarialna na podstawie własnej uchwały utworzyła i uruchomiła w dniu 11 października 2011 roku Notarialny Rejestr Testamentów (NORT), testamentu jest nieobowiązkowa i pozostaje w gestii testatora.
Celem zarejestrowania testamentu w NORT jest zwiększenie prawdopodobieństwa, przeprowadzenia na jego podstawie postępowania spadkowego, przed sądem lub u notariusza.
Zarejestrowanie testamentu nie jest w Polsce obowiązkowe.
Zarejestrowania testamentu może dokonać wyłącznie notariusz. W odniesieniu do testamentu notarialnego może to być każdy notariusz, zaś w odniesieniu do testamentu własnoręcznego tylko ten spośród notariuszy, który oryginał takiego testamentu przechowuje.
Testament nie zarejestrowany w rejestrze może znajdować się w dowolnym miejscu. Pożądane jest więc, aby testator poinformował spadkobiercę, wykonawcę testamentu lub inną osobę, która prawdopodobnie dowie się o śmierci spadkodawcy, o istnieniu testamentu oraz o miejscu jego przechowywania. W przeciwnym razie spadkobierca zmuszony będzie do poszukiwania ewentualnego testamentu w domu spadkodawcy, u notariuszy, u których spadkodawca mógł testament sporządzić lub złożyć na przechowanie, a także w urzędach administracji; będzie on mógł także zwrócić się do sądu, który może nakazać wskazanej przez wnioskodawcę osobie złożenie oświadczenia o istnieniu i miejscu przechowywania testamentu.
Testament zarejestrowany znajduje się u notariusza wskazanego w rejestrze – albo jako oryginał aktu notarialnego, albo jako złożony temu notariuszowi na przechowanie testament własnoręczny. Oryginały aktów notarialnych po dziesięciu latach od ich sporządzenia przekazywane są do archiwum ksiąg wieczystych sądu rejonowego właściwego ze względu na siedzibę kancelarii notariusza. To samo dotyczy wszystkich dokumentów znajdujących się u notariusza, który zaprzestał prowadzenia kancelarii notarialnej,
Nie, istnienie zarejestrowanego testamentu i jego treść pozostają nieujawnione osobom trzecim za życia testatora.
Zarejestrowanie testamentu jest obecnie bezpłatne.
Po śmierci testatora informacje z rejestru może uzyskać – za pośrednictwem notariusza – każdy, kto przedstawi temu notariuszowi dowód śmierci testatora.
Poszukiwanie testamentu w rejestrze dokonywane jest wyłącznie na wniosek osoby zainteresowanej np. spadkobiercy ustawowego.
Samo poszukiwanie testamentu jest obecnie bezpłatne, natomiast notariusze pobierają wynagrodzenie za dokonywanie czynności notarialnych (protokołów), bez których przeprowadzenie poszukiwania nie jest możliwe. Maksymalna wysokość tego wynagrodzenia nie może przekroczyć równowartości ok. 50 €, a w praktyce wynosić będzie średnio połowę tej sumy.
******